Het woord verslaving duidt erop dat iemand niet meer zonder iets kan en afhankelijk is geworden. Je kunt onderscheid maken tussen lichamelijke afhankelijkheid en geestelijke afhankelijkheid.
We spreken van lichamelijke afhankelijkheid, als het lichaam protesteert wanneer met gebruik van een middel wordt gestopt (ontwenningsverschijnselen) of wanneer iemand steeds meer nodig heeft om hetzelfde effect te kunnen ervaren. Bij het gebruik van hasj en wiet treedt dit niet op, hoewel uit onderzoek blijkt dat na langdurig zwaar gebruik verschijnselen kunnen optreden die vergelijkbaar zijn met die bij het stoppen met roken: prikkelbaar, slecht slapen, misselijkheid en dergelijke.
Ook heeft de gebruiker niet steeds meer nodig om hetzelfde effect te bereiken (tolerantie). Gebruikers beschrijven wel gewenning, kunnen meer hebben.
Tenslotte leidt het gebruik niet automatisch tot het gebruik van harddrugs.
Geestelijke afhankelijkheid houdt in dat de gebruiker steeds sterker naar de werking van een middel verlangt en zich eigenlijk niet meer prettig kan voelen zonder. Bij een deel van de gebruikers van softdrugs is dit het geval, met name bij degenen die vaak gebruiken (bijvoorbeeld elke dag). Dit geldt nog sterker wanneer iemand gebruikt om de werkelijkheid te ontvluchten, bijvoorbeeld uit verveling of gebrek aan toekomstperspectief. Voor deze gebruikers kan de situatie ontstaan dat alleen hasj of weed nog belangrijk zijn, en de rest is niet interessant. Er is dan sprake van een geestelijke afhankelijkheid van soft drugs.
